Obrotowe zawory mieszające – sposoby ich podłączenia

Spis treści

Obrotowe zawory mieszające są wręcz nieodzowne w każdej instalacji. Umożliwiają skuteczną regulację temperatury w obiegu centralnego ogrzewania.

Obrotowe zawory mieszające mieszają gorącą wodę z kotła i chłodniejszą powracającą do niego. Efektem jest zmieszanie się cieczy w odpowiednich proporcjach i uzyskanie strumienia wody o wymaganej temperaturze. Zawory te stosuje się także jako zawory rozdzielające lub przełączające, kiedy wymagane jest rozdzielenie strumienia wody z kotła na dwa obwody. Zawory te współpracują z siłownikami o kącie obrotu 90º, co pozwala na automatyzację ich pracy. Mogą być stosowane w instalacjach z czystą wodą lub wodą zawierającą maksymalnie 50% glikolu.

Różnica pomiędzy zaworem 3- a 4- drogowym

Wyróżnia się zawory trzy oraz czterodrogowe. Jak jest między nimi różnica? Zawory 3-drogowe działają na zasadzie mieszania strumienia wody o wysokiej temperaturze z wodą o niższej temperaturze. Uzyskujemy dzięki temu wymaganą temperaturę w instalacji.

Zawory 4-drogowe posiadają funkcję podwójnego podmieszania strumieni o wysokiej temperaturze z wodą o niższej temperaturze. W wyniku czego otrzymujemy 2 strumienie wody zmieszanej: zasilający instalacje grzewczą oraz powracający do kotła. Dzięki temu zostaje podwyższona temperatura wody powracającej do kotła, co natomiast powoduje zwiększenie jego żywotności.

Przy montażu pompy cyrkulacyjnej w instalacji należy pamiętać, aby zamontować ją za wyjściem zaworu, tak aby mogła ona zaciągać zmieszaną wodę z zaworu. Każde inne umiejscowienie pompy może skutkować niepoprawnym działaniem zaworu!

Przykładowe schematy podłączenia

Regulacja instalacji c.o. z kotłem przy pomocy zaworu 4-drogowego ARV oraz regulatora pogodowego ARC (rys. Afriso)
Regulacja instalacji c.o. z kotłem przy pomocy zaworu 4-drogowego ARV oraz regulatora pogodowego ARC (rys. Afriso)

Na wyjściu z kotła umieszczony jest zawór 4-drogowy ARV (1) z zamontowanym regulatorem pogodowym ARC z wbudowanym siłownikiem (2). Regulator pogodowy ARC steruje zarówno zaworem, jak i pompą obiegową zamontowaną na instalacji (obowiązkowo za zaworem mieszającym).

Na regulatorze pogodowym ARC ustawiamy minimalną temperaturę źródła ciepła, przy której ma się włączyć pompa. Do momentu osiągnięcia tej temperatury, woda będzie krążyła jedynie w krótkim obiegu, pozwalając na szybkie wygrzanie się kotła na paliwo stałe i uchronienie go przed szkodliwym działaniem kondensacji.

Po osiągnięciu minimalnej temperatury regulator obraca zawór tak, aby osiągnąć odpowiednią temperaturę na zasileniu instalacji oraz załącza pompę obiegową, która tłoczy wodę do instalacji.

Regulacja temperatury odbywa się na podstawie odczytów z czujników temperatury zewnętrznej, temperatury kotła oraz temperatury na rurze zasilającej za zaworem (wszystkie czujniki są elementem standardowej dostawy). Ustawieniami regulatora można sterować również z dowolnego pomieszczenia ogrzewanego domu za pomocą cyfrowego modułu pokojowego DD2+ (5).

Regulator ARC może również działać jako regulator stałotemperaturowy, utrzymujący stałą zadaną temperaturę na zasilaniu instalacji (brak konieczności podłączenia czujnika temperatury zewnętrznej).

Odbiór ciepła z kotła może się odbywać poprzez instalacje grzejnikowe lub płaszczyznowe (najczęściej podłogowe) podłączone do jednego obiegu grzewczego za pomocą kompletnych, odpornych na wysokie temperatury i łatwych w montażu rozdzielaczy poliamidowych do ogrzewania grzejnikowego (MRC) (3) lub też płaszczyznowego (EF1) (4).

Regulacja układu z kotłem na paliwo stałe z zaworem temperaturowym oraz zaworem mieszającym, rozdzielonych sprzęgłem hydraulicznym (rys. Afriso)
Regulacja układu z kotłem na paliwo stałe z zaworem temperaturowym oraz zaworem mieszającym, rozdzielonych sprzęgłem hydraulicznym (rys. Afriso)

Obieg kotłowy wyposażony w zawór temperaturowy ATV (4) zabezpieczający kocioł przed zbyt niską temperaturą wody powracającej.

Obieg grzejnikowy wyposażony w zawór mieszający ARV (1) do regulacji temperatury wody zmieszanej. Dzięki dodatkowemu siłownikowi ARM (2) oraz regulatorowi pokojowemu ST2 (3) regulacja następuje w sposób automatyczny na podstawie temperatury w pomieszczeniu.

W ten sposób zabezpieczamy kocioł na paliwo stałe przed kondensacją jak również mamy możliwość stałej regulacji temperatury w pomieszczeniu.

Naprzemienne ładowanie zasobnika c.w.u. z głównego źródła ciepła budynku oraz kominka z płaszczem wodnym (rys. Afriso)
Naprzemienne ładowanie zasobnika c.w.u. z głównego źródła ciepła budynku oraz kominka z płaszczem wodnym (rys. Afriso)

W instalacji z kotłem na paliwo stałe, kominkiem oraz zasobnikiem ciepłej wody użytkowej zastosowano zawór trójdrogowy ARV (1) w funkcji przełączania.

W momencie kiedy wygaszony jest kominek, zasobnik ciepłej wody użytkowej ładowany jest z głównego źródła ciepła (kotła), którego sterownik włącza pompę przy kotle i podgrzewa wodę w zasobniku. Zawór trójdrogowy ARV na którym zamontowany jest siłownik 2-punktowy ARM (2) zamknął dopływ czynnika grzewczego z płaszcza kominka.

W momencie kiedy rozpalamy w kominku, termostat zanurzeniowy TC2 (3) reaguje na wzrost temperatury powyżej wartości ustawionej na pokrętle i przełącza styki zmuszając siłownik ARM do zamknięcia dopływu czynnika z kotła i całkowite otwarcie ścieżki z kominka. Termostat jednocześnie włącza pompę obiegową umieszczoną przy kominku. Przełączenie zaworu i włączenie pompy obiegowej następuje automatycznie.

W momencie wygaszenia kominka, termostat zanurzeniowy TC2 reaguje na spadek temperatury poniżej wartości ustawionej i przełącza styki elektryczne. Siłownik ARM obraca zawór ARV ponownie zamykając obieg przez kominek i otwiera obieg przez kocioł. Termostat zanurzeniowy TC2 wyłącza także pompę obiegową przy kominku. W efekcie ładowanie zasobnika znowu odbywa się poprzez główne źródło ciepła. Dzięki takiej instalacji efektywnie wykorzystujemy ciepło produkowane w kominku.

Powiązane artykuły